Trong khi sản lượng xi măng xuất khẩu giảm so với cùng kỳ thì sản phẩm xi măng tại thị trường trong nước vẫn giữ được sản lượng tiêu thụ khá ổn định.
Số liệu thống kê của Vụ Vật liệu Xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, ước tính sản phẩm xi măng tiêu thụ trong tháng 10/2015 là 6,37 triệu tấn, con số này bằng 115% so với tháng 9/2015 và nếu so với tháng 10/2014 chỉ đạt 83%. Nhưng ước tiêu thụ sản phẩm đạt 58,66 triệu tấn trong 10 tháng năm 2015, tức bằng 101% so cùng kỳ năm ngoái và đạt 80% kế hoạch năm nay.
Tháng 10/2015 ước tiêu thụ sản lượng xi măng tại thị trường trong nước đạt 5,07 triệu tấn, so với tháng 9/2015 tăng 14% và bằng 150% so với tháng 10 năm trước. Trong 10 tháng năm 2015, tiêu thụ sản phẩm xi măng tại thị trường trong nước ước đạt 45,51 triệu tấn, so với cùng kỳ năm 2014 con số này bằng 109% (45,51/41,64)
Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam TS. Nguyễn Quang Cung nhận định: “Trong năm 2015, tiêu thụ sản phẩm xi măng tại thị trường trong nước vẫn tăng trưởng ổn định. Sản lượng tiêu thụ xi măng của cả năm được dự báo có khă năng tăng từ 8-9% so với năm ngoái".
Lượng tiêu thụ sản phẩm tại thị trường khu vực các tỉnh phía Nam trong những tháng gần đây khá ấn tượng với sản lượng tiêu thụ tăng so với cùng kỳ năm 2014 hơn 10%, ông Cung cho biết và lý giải, kết quả này có thể là do tác động tích cực nhờ sự hồi phục của thị trường địa ốc với hàng loạt dự án xây dựng được tái khởi động. Mặt khác, các tỉnh khu vực phía Nam cũng đang tập trung đầu tư mạnh cho xây dựng cơ sở hạ tầng.
Theo dự báo của Hiệp hội Xi măng Việt Nam, mỗi năm sản lượng sản phẩm xi măng tiêu thụ nội địa tăng từ 4-5 triệu tấn.
Từ đầu năm 2015 đến nay, sản lượng xi măng tiêu thụ đạt 45,51 triệu tấn cho thấy mục tiêu kế hoạch tiêu thụ từ 53-54 triệu tấn sản phẩm xi măng tại thị trường trong nước có thể cán đích sớm, thậm chí là vượt chỉ tiêu đã đề ra trước đó.
Trong khi sản lượng xi măng nhập khẩu giảm so với cùng kỳ thì thị trường
trong nước vẫn giữ được lượng tiêu thụ ổn định.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, lượng sản phẩm xi măng xuất khẩu lại giảm hơn so với cùng kỳ năm trước. Sản lượng xuất khẩu sản phẩm xi măng ước đạt 1,3 triệu tấn trong tháng 10/2015, mặc dù vẫn tăng 8% so với tháng liền kề trước đó nhưng cũng chỉ bằng 40% (1,3/3,30) so với tháng cùng thời điểm năm trước. Sản lượng sản phẩm xi măng xuất khẩu 10 tháng năm 2015 ước đạt 13,15 triệu tấn, số liệu này chỉ bằng 78% (13,15/16,80) nếu so với 10 tháng đầu năm 2014, chỉ đạt đạt 69,2% kế hoạch của cả năm 2015.
Ông Cung cho hay, sản lượng xuất khẩu sản phẩm xi măng trong năm 2015 của Việt Nam dự kiến đạt khoảng 17 triệu tấn gồm cả xi măng và clanker.
Trong trường hợp giá trị kim ngạch xuất khẩu sản phẩm xi măng năm 2014 đạt gần 1 tỉ USD thì giá trị kim ngạnh xuất khẩu trong năm 2015 có thể giảm hơn bởi sản lượng xuất khẩu giảm cũng như giá xuất khẩu thời điểm hiện tại thấp hơn từ 2-3 USD/ tấn sản phẩm.
Thực trạng trên là do sản lượng xuất khẩu xi măng sụt giảm, ông Cung cho rằng do nhu cầu tiêu thụ sản phẩm xi măng trên toàn thế giới giảm và từ năm 2014 đã xuất hiện dấu hiệu này.
Tăng trưởng tiêu thụ xi măng của thế giới đạt khoảng 7,8% trong năm 2013 thì con số này chỉ đạt khoảng 2,6% ở năm 2014, những số liệu này được ông Cung dẫn ra để minh chứng cho nhận định trên.
Đồng thời, những nước có thế mạnh xuất khẩu sản phẩm xi măng như Việt Nam sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt của xi măng Trung Quốc trong bối cảnh sản lượng xi măng dư thừa của quốc gia này là khá lớn.
Các dự báo lạc quan
Tuy thị trường xi măng nội địa và xuất khẩu có những mảng màu tối, sáng khác nhau song Tiến sĩ Nguyễn Quang Cung cho rằng: “Nhìn chung xi măng Việt Nam đang phát triển tốt với hiệu quả của ngành sản xuất xi măng đang tăng lên nhờ có chiến lược sản xuất kinh doanh tương đối hiệu quả và căn cơ".
Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam cho biết, các dự án xi măng đang trong quá trình trả nợ nếu vay bằng đồng Euro sẽ có lợi khi đồng tiền này sụt giảm. Bên cạnh đó, các nhà máy sản xuất xi măng đã đẩy mạnh cải tiến công nghệ, tiến hành thay thế các dây chuyền sản xuất lạc hậu bằng các dây chuyền công nghệ hiện đại hơn, vì thế chất lượng sản phẩm được đảm bảo. Đồng thời, tỉ lệ phụ gia trong xi măng tăng lên cũng là một trong những yếu tố góp phần hạ giá thành sản xuất cũng như nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm.
Ông Cung nhấn mạnh: “Thị trường tiêu thụ sản phẩm xi măng tại khu vực Nam Mỹ và châu Phi trong tương lai sẽ trở nên hấp dẫn hơn nếu chúng ta tháo gỡ được những vướng mắc, khó khăn với các đối tác về các thủ tục thanh toán, tài chính".
Khoảng nửa cuối năm 2017 và năm 2018 sẽ có nhiều dự án mới có công suất lớn đi vào vận hành, đơn cử như dự án Sông Lam 1 của Vissai sẽ bổ sung gần 15 triệu tấn sản phẩm xi măng cho thị trường, ông Cung cho biết. Theo đó, việc này cũng đặt các doanh nghiệp ngành xi măng Việt Nam trước những thách thức lớn trong khâu cạnh tranh và tiêu thụ sản phẩm.
(Sài Gòn Đầu tư Tài chính)