Thời xưa, tuy khoa học chưa phát triển nhưng bằng linh
Thực vật trong phong thủy chia ra âm dương và ngũ
hành. Dương tính là những cây cần nhiều ánh sáng. Khi trồng ở nơi ẩm
thấp, thiếu ánh sáng, chúng sẽ phát triển yếu ớt, khó ra hoa kết trái và
dễ chết. Chẳng hạn, như hoa hồng, hoa cúc, thược dược, đỗ quyên¸ mai…âm
tính là những cây có thể đặt ở trong nhà hay bóng râm.
Nói chung, sự tương tác giữa con người và thảo mộc
trong không gian kiến trúc bị chi phối bởi thuộc tính ngũ hành của các
loài cây. Việc phân loại thảo mộc theo ngũ hành chủ yếu căn cứ vào màu
sắc. Những cây thuộc hành Thủy phần lớn có màu xanh lá thẫm như tùng,
bách, bồ đào…Cây thuộc hành Hỏa có sắc đỏ như thạch lựu, mộc miên, hồng
thảo, hồng thiết…Đối với sức khỏe, những loài cây này có tác dụng bổ tâm
và làm dịu thần kinh. Những cây thuộc hành Kim, chủ yếu có lá, hoa hay
thân màu trắng như bạch lan, bạch thủy tiên, cửu ly hương…có tác dụng
điều hòa chức năng tạng phế. Những cây thuộc hành Mộc, gồm những loài
cây có màu xanh lục, có chức năng điều hòa tạng can (gan). Những cây
thuộc hành Thổ, bao gồm các giống cây có sắc vàng, có lợi cho tạng tỳ.
Căn cứ vào quan hệ tương sinh tương khắc của Ngũ Hành,
người xưa còn đưa ra những quy định về vị trí trồng và bài trí trong
nhà. Tựu trung, mỗi loài cây nên trồng ở vị trí Ngũ hành tương sinh. Ví
dụ, cây thuộc hành Thủy nên trồng ở phía Tây ngôi nhà (Tây thuộc hành
Kim, hành Kim sinh hành Thủy), cây hành Hỏa thì trồng ở phía Đông (phía
Đông, hành Mộc sinh hành Hỏa)…Cũng xuất phát từ quan hệ sinh khắc của
ngũ hành, đối với vị trí trồng của một số loài cây, các nhà phong thủy
còn đưa ra một số lời khuyên cụ thể. Ví dụ: cây đào nên trồng ở phía
Đông ngôi nhà, phía Nam thì nên trồng mai và táo, phía Bắc nên trồng
hạnh và lê…
Bài trí cây cảnh trong nhà đã có từ lâu đời. Nó không
chỉ làm đẹp khung cảnh nhà cửa mà còn làm cho cuộc sống dễ chịu, thoải
mái hơn. Ngoài ra, cây cảnh trong nhà còn là một nghệ thuật đòi hỏi óc
thẩm mỹ. Căn cứ vào không gian trong phòng lớn hay nhỏ mà chúng ta có
thể sắp xếp sao cho ngăn nắp. Nếu phòng hẹp, trần thấp mà bày cây cao,
to là không không hợp lý. Ngược lại, phòng rộng lớn mà bày chậu cây cảnh
nhỏ bé thì cũng không gây được sự chú ý, mặc dù bản thân nó lại là loại
cây đẹp, cây quý.
Thông thường, các màu đỏ, cam, tím và vàng là màu ấm,
biểu hiện nhiệt tình ấm áp. Các màu xanh biển, xanh lục và trắng là
những gam màu lạnh, biểu thị sự yên tĩnh. Xanh lá nội thất, chủ yếu là
thực vật, có thể cân nhắc các mặt sau đây: Căn cứ vào màu sắc của phòng
đó như màu tường, màu trần, các loại đồ vật…Nếu phòng có màu nóng thì
cây cảnh nên có màu lạnh, và ngược lại. Cũng tùy theo mùa mà sự sắp xếp
nên thay đổi, chẳng hạn mùa xuân thì màu sắc tươi tắn, màu hạ thì mùa
thanh, đạm, mùa thu thì dùng màu hồng, mùa đông thì dùng màu xanh.
Cây xanh trưng bày trong nhà cần thống nhất với các đồ
vật khác để đạt được vẻ đẹp hòan chỉnh. Nếu bài trí tốt càng tăng thêm
thẩm mỹ. Căn cứ theo cách chơi của nghệ nhân thì có chừng 10 loại cây,
chia ra làm ba bộ là thông dụng nhất. Bộ tứ linh thực vật gồm: Đa, sung,
si, sanh, bộ tứ quý gồm tùng, cúc, trúc, mái (ứng với tứ bình, tứ
thời); bộ tam đa gồm: vạn tuế, lộc vừng, sung đang ra quả (ứng với Phúc –
Lộc - Thọ); bộ tứ quý bày trong nhà, mặt trước là nam quân tử: tùng,
trúc mặt sau là nữ khuê phòng: cúc mai. Ngoài ra, còn có thể điểm xuyết
các loại cây thiết mộc lan, vạn niên thanh, trúc Nhật…
Làm như vậy, chúng ta sẽ đưa thiên nhiên bao la vào nhà, tạo nên vẻ đẹp và sự ấm cúng cho căn phòng
(Theo TC Xây dựng& Đô Thị)
(Nguồn sưu tầm)