Sự rắm rối của các thủ tục hành chính đã khiến hàng trăm dự án bất động sản tại TP.HCM không thể triển khai trong khi nguồn cung đang thiếu hụt một cách trầm trọng.
Số liệu thống kê của Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, có 170 dự án nhà ở trên địa bàn TP không thể triển khai dù chủ trương đầu tư đã được UBND TP chấp thuận. Sự ngang trái của các quy định pháp luật chính là nguyên nhân dẫn đến hiện trạng này.
Tới 8/9 dự án bị đắp chiếu vì vướng thủ tục
Có 44 trong tổng số 170 dự án đã được cấp quyền sử dụng đất ở tại đô thị và chấp thuận chủ trương đầu tư. Các dự án này đa phần đều được UBND TP.HCM cho phép thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của luật Đất đai và luật Nhà ở cũ. Nhưng trên thực tế mới chỉ có một số ít dự án với quy mô diện tích nhỏ nằm trong các quận nội thành mới có 100% diện tích đất ở. Còn 126 dự án thuộc dạng đất hỗn hợp, nguồn gốc từ đền bù đất nông nghiệp, đất chuyên dùng. Và có 51 dự án trong số đó hiện đã hết thời hiệu. Theo quy định của TP, từ tháng 9/2018 trở đi, tất cả các dự án nhà ở thương mại sử dụng quỹ đất hỗn hợp, kể cả 51 dự án đã hết thời hiệu đều phải thông qua Sở Kế hoạch - Đầu tư để trình lên UBND TP ban hành "Quyết định chủ trương đầu tư" theo đúng luật Đầu tư. Nhưng tất cả các dự án đã có "Quyết định chủ trương đầu tư" và các dự án có quỹ đất hỗn hợp đều bị vướng mắc do thủ tục "công nhận chủ đầu tư" cũng như thủ tục "phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500". Chính sự ách tắc này đã dẫn đến nguồn cung sản phẩm nhà ở sụt giảm, làm ảnh hưởng đến nguồn thu của ngân sách.
|
|
| Một dự án nhà ở trên địa bàn TP.HCM đã phải nằm bất động suốt thời gian dài do các quy định ngang trái của pháp luật. Ảnh: Ngọc Dương |
Theo phản ánh của bà Nguyễn Thị Như Loan - Chủ tịch HĐQT Công ty Quốc Cường Gia Lai, doanh nghiệp khá mệt mỏi trước tình trạng ách tắc trong vấn đề thủ tục pháp lý kéo dài, khiến công ty có 9 dự án thì tới 8 dự án nằm bất động suốt mấy năm nay. Có những dự án đã chuyển hết sang mục đích đất ở nhưng vẫn vướng vào các thủ tục hành chính nên không thể triển khai được. Một trong những vướng mắc rất lớn chính là quy định phải có 100% đất ở mới được "chỉ định chủ đầu tư" dự án nhà ở thương mại, đồng thời cũng là nguyên nhân chính khiến thị trường địa ốc rơi vào tình cảnh bế tắc.
Cần thiết phải sửa luật
Theo Sở Xây dựng TP.HCM quy định phải đạt đất ở 100% chính là khó khăn lớn nhất hiện nay khi thực hiện thủ tục "lựa chọn chủ đầu tư" triển khai dự án nhà ở thương mại bằng hình thức "chỉ định chủ đầu tư". Số dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp hiện đang chiếm tới 74,1% tổng dự án trên thị trường. Đất ở tại các dự án này thường chỉ chiếm 10%, còn tới hơn 80% là đất nông nghiệp, phi nông nghiệp và 10% còn lại là đất rạch, bờ đất, đường được quản lý trực tiếp bởi cơ quan Nhà nước. Số dự án đạt 100% đất ở được chỉ định chủ đầu tư chỉ đạt tỷ lệ 25,9%. Sở đã thực hiện rà soát, tổng hợp và báo cáo các trường hợp dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp, đồng thời cũng đã dự thảo nội dung Văn bản đề nghị UBND TP báo cáo Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp phát triển dự án.
|
|
| Sự rắm rối của luật đã khiến nhiều dự án trùm mền suốt thời gian dài. Ảnh: Ngọc Dương |
Còn theo Sở Tài nguyên & Môi trường, khái niệm "quyền sử dụng đất ở hợp pháp" không phải là vướng mắc lớn nhất hiện nay mà là khái niệm về "nhà đầu tư" và "chủ đầu tư".
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết, từ năm 2016 cho đến nay, có nhiều báo cáo đề nghị giải quyết các khó khăn cho doanh nghiệp địa ốc vì vướng phải các quy định về dự án nhà ở thương mại phải có 100% đất ở thì mới được "chỉ định chủ đầu tư đã được UBND TP.HCM, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên & Môi trường, Bộ Tư pháp trình lên Chính phủ. Những vướng mắc này mới đây đã được Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng ra ý kiến chỉ đạo giải quyết. Theo đó, Bộ Tài nguyên & Môi trường có nhiệm vụ chủ trì phối hợp cùng Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính thực hiện nghiên cứu, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về việc giao đất theo hình thức chỉ định hoặc chỉ định nhà đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở mang tính chất đặc thù, riêng biệt nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý cho quá trình triển khai. Tuy nhiên, vì sự chồng chéo, rối rắm trong các quy định của pháp luật nên mọi thứ đến nay vẫn giậm chân tại chỗ.
Do đó, xét về lâu dài các Bộ, ngành, Chính phủ, Quốc hội cần phải sửa đổi luật để tạo được sự thống nhất trong các quy định, tránh sự sự chồng chéo, thậm chí là mâu thuẫn, xung đột của các khái niệm, các thuật ngữ, cụm từ trong các luật, các văn bản dưới luật. Có như vậy mới mong tạo được tính đồng bộ và hệ thống trong bộ máy quản lý Nhà nước.
(Thanhnien)