Hỏi: Tôi có một người bạn là người nước ngoài, hiện có nhu cầu mua nhà ở Việt Nam. Xin hỏi luật sư, điều kiện, thủ tục người nước ngoài mua nhà ở tại Việt Nam như thế nào? Và các loại thuế phải chịu khi mua nhà cụ thể ra sao? Xin cám ơn.
Trịnh Thị Ngọc Nữ (quận Tân Bình, Tp.HCM)
Trả lời:
Để mua nhà ở Việt Nam, cá nhân nước ngoài chỉ cần có đủ năng lực hành vi
dân sự để thực hiện giao dịch về nhà
Theo Điều 159 Luật Nhà ở năm 2014 quy định, đối tượng được sở hữu nhà ở và hình thức sở hữu nhà ở tại Việt Nam của tổ chức, cá nhân nước ngoài như sau: 1) Đối tượng tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam gồm: a) Tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư xây dựng nhà ở theo dự án tại Việt Nam theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan; b) Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài, quỹ đầu tư nước ngoài và chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam (sau đây gọi chung là tổ chức nước ngoài); c) Cá nhân nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam.
Căn cứ vào quy định trên, cá nhân nước ngoài chỉ cần có đủ năng lực hành vi dân sự để thực hiện giao dịch về nhà ở và không bắt buộc phải có đăng ký tạm trú hoặc thường trú tại nơi có nhà ở được giao dịch.
Quy định về trình tự, thủ tục cá nhân nước ngoài mua nhà ở tại Việt Nam như sau: Phải lập hợp đồng chuyển nhượng mua bán nhà ở (do các bên thỏa thuận nhưng phải lập bằng văn bản) gồm các nội dung: Họ và tên của cá nhân, tên của tổ chức và địa chỉ của các bên; mô tả đặc điểm của nhà ở giao dịch và đặc điểm của thửa đất ở gắn với nhà ở đó. Trường hợp mua bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở mà Nhà nước có quy định về giá các bên phải thực hiện theo quy định đó; thời hạn và phương thức thanh toán tiền nếu là trường hợp mua bán, cho thuê, cho thuê mua, chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở; thời gian giao nhận nhà ở; thời gian bảo hành nhà ở nếu là mua, thuê mua nhà ở được đầu tư xây dựng mới; quyền và nghĩa vụ của các bên; cam kết của các bên; các thỏa thuận khác; thời điểm có hiệu lực của hợp đồng; ngày, tháng, năm ký kết hợp đồng.
Trình tự, thủ tục chuyển nhượng, nội dung và mẫu văn bản chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở được thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng; bên chuyển nhượng hợp đồng phải nộp thuế, lệ phí theo quy định của pháp luật về thuế, lệ phí.
Khi mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam, người nước ngoài phải chịu các khoản nộp ngân sách, thuế, phí và lệ phí có liên quan giống như người Việt Nam trong nước như sau: Tiền sử dụng đất; thuế giá trị gia tăng (VAT) 10% trên giá bán.
Vì vậy, trong trường hợp của bạn, khi mua nhà cần phải hỏi rõ giá bán đã bao gồm thuế VAT hay chưa, nếu chưa phải cộng thêm tiền VAT. Bên cạnh đó, bạn còn phải chịu khoản phí như: lập bản đồ địa chính và dịch vụ phí hành chính, phí đo vẽ. Các khoản phí trước bạ, lập bản đồ địa chính và dịch vụ, phí hành chính và phí đo vẽ căn hộ thường đưa vào hợp đồng, quy định bên nào phải chịu khi tiến hành các thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.
(Luật gia Nguyễn Văn Khôi)
(Sài Gòn Đầu tư Tài chính)