Theo báo cáo "Hồ sơ hoạt động quốc tế về bất động sản tại Mỹ năm 2017" mới đây của Hiệp hội Quốc gia Chuyên viên địa ốc Mỹ (NAR), người Việt đã chi khoảng 3,06 tỷ USD để mua bất động sản (chủ yếu là nhà) tại Mỹ từ tháng 4/2016 đến tháng 3/2017. Giới chuyên gia cho rằng, phần lớn số tiền này được chuyển qua đường không chính thức.
Trong khi đó, theo quy định hiện hành, bất động sản không thuộc lĩnh vực được phép chuyển tiền qua đường chính thức, kênh ngân hàng thông thường. Vậy, bằng cách nào người Việt chuyển được tiền ra nước ngoài để mua nhà?
Luật Quản lý ngoại hối năm 2005 (bổ sung, sửa đổi năm 2013) quy định, người Việt Nam có thể chuyển tiền ra nước ngoài dưới một số điều kiện và một số giao dịch mà pháp luật cho phép. Ví dụ như mang tối đa 5.000 USD hoặc số tiền tương đương quy đổi khi qua cửa khẩu. Mặt khác, để thanh toán các khoản tiền chữa bệnh, chuyển tiền cho con cái đi du học,... người Việt Nam có thể chuyển tiền ra nước ngoài thông qua ngân hàng.
Theo Tổng giám đốc TPBank, ông Nguyễn Hưng, ngoại tệ chuyển ra nước ngoài mua nhà có thể qua các con đường không chính thức. Lý do là, ngân hàng chỉ nhận chuyển tiền thanh toán một số giao dịch được phép như du học, chữa bệnh... với các khoản tiền không lớn.
Ông Hưng cho rằng: "Có thể họ đã chuyển tiền qua kênh khác chứ không phải qua ngân hàng. Tới đây, Ngân hàng Nhà nước sẽ có biện pháp nhất định để kiểm soát nguồn ngoại tệ chảy ra nước ngoài này".
Trong vòng 1 năm qua, người Việt đã chi 3 tỷ USD mua bất động sản tại Mỹ.
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet)Dưới góc độ tài chính, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho biết, để chuyển tiền ra nước ngoài mua nhà, người Việt có thể sử dụng nhiều cách chuyển tiền không chính thức như nhờ người thân, người quen. Tuy vậy, đây là phương thức không mấy khả thi bởi Luật quản lý ngoại hối quy định, khi du lịch nước ngoài, người Việt chỉ được phép mang tối đa 5.000 USD.
Có thể họ "núp bóng" chuyển tiền mục đích hợp pháp như du học, chữa bệnh... Vậy nhưng, số tiền chuyển mỗi lần cũng không nhiều và nếu muốn mua nhà đất thì họ phải mất nhiều năm. Thế nên, không có nhiều người mua nhà tại Mỹ thông qua hình thức này.
Theo ông Hiếu, có một phương thức khác khi chuyển qua cấu trúc tài chính 4 bên mà người mua nhà có thể chuyển số tiền lớn và không phạm các quy định pháp luật hiện hành. Cụ thể như sau:
Người A mua nhà tại Việt Nam chuyển tiền bằng Việt Nam đồng cho người B ở Việt Nam nhưng có người thân hoặc công ty tại Mỹ (người C). Sau khi nhận được yêu cầu chuyển tiền, người C sẽ chuyển số USD tương ứng cho người D (có mối quan hệ thân nhân với người muốn mua nhà). Tuy cách chuyển tiền ngoại tệ này không bị thất thoát, không ra khỏi Việt Nam nhưng "đầu mối" ở Mỹ vẫn có tiền để mua nhà đất một cách hợp pháp.
Tiến sĩ Hiếu cho rằng: "Đây là một trong số các phương thức chuyển tiền không chính thức, có thể vi phạm rửa tiền. Song, pháp luật Việt Nam hiện không nêu rõ cách chuyển này là hợp pháp hay bất hợp pháp. Vì thế, nó nằm trong "vùng xám" của pháp luật. Do đó, cần sự lên tiếng và hướng dẫn cụ thể của cơ quan quản lý - Ngân hàng Nhà nước về vấn đề này".
Giám đốc một công ty địa ốc tại Hà Nội tỏ ra ngạc nhiên về số tiền mà người Việt đã chi mua bất động sản tại Mỹ. Theo vị này, 3 tỷ USD là một con số đáng kể, sẽ đem lại lợi ích cho nền kinh tế nếu đưa vào sản xuất kinh doanh. Số tiền này dùng mua nhà tại Mỹ vừa không có lợi cho kinh tế Việt Nam, vừa làm thất thoát nguồn ngoại tệ trong nước. Lãnh đạo doanh nghiệp bất động sản bày tỏ: "Tôi khá quan ngại khi Việt Nam là một trong những quốc gia đứng top đầu thế giới".
Dù thị trường bất động sản Mỹ "đang lên" và nguồn tiền người Việt mua nhà tại Mỹ được chuyển theo cách thức nào thì giới chuyên gia vẫn khẳng định rằng, người mua nhà vẫn phải đối diện với khá nhiều rủi ro. Ba rủi ro chính mà người Việt có thể gặp phải khi mua bất động sản tại Mỹ gồm rủi ro về sở hữu, rủi ro về pháp lý và thị trường.
Chuyên gia này cảnh báo :"Giả sử số ngoại tệ không được trao tay ở Mỹ, người mua ở Việt Nam cũng không thể kiện ra tòa được dù hai bên ở Việt Nam từng có hợp đồng thoả thuận bởi đây được xem là hình thức rửa tiền, không có cơ sở để kiện".
(Vnexpress)