Trái phiếu bất động sản đang dẫn đầu về tỷ lệ chào bán thất bại dù có lãi suất trung bình tới 10%, thậm chí còn đạt mốc 12-13 %.
Theo báo cáo của Công ty chứng khoán SSI, tính đến hết tháng 8 năm 2019, địa ốc đứng vị trí thứ 2 về khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp của các ngành nghề, chiếm gần 1/3 toàn thị trường, song tỷ lệ bán thành công lại thấp nhất.
Cụ thể, có tất cả 44 doanh nghiệp địa ốc chào bán trái phiếu qua 139 đợt trong 8 tháng đầu năm với tổng khối lượng đạt 47.800 tỷ, tuy nhiên tỷ lệ thành công chỉ ở mức hơn 77%. Báo cáo SSI cho hay: "Đây là mức thấp nhất trong các nhóm".
Trái phiếu bất động sản rất ế ẩm dù lãi suất cao. Ảnh minh hoạ
Mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng đã ra văn bản yêu cầu nhà băng rà soát lại hoạt động đầu tư trái phiếu của các doanh nghiệp, nhất là trong lĩnh vực kinh doanh địa ốc. Theo đó, các ngân hàng thương mại không được phép mua trái phiếu nhằm cơ cấu lại khoản nợ của đơn vị phát hành và cần có biện pháp giám sát sau khi thực hiện cho vay nhằm hạn chế phát sinh nợ xấu.
Lãi suất của những đợt phát hành trái phiếu của doanh nghiệp địa ốc thường cao hơn hẳn so với nhóm ngân hàng. Trong 8 tháng đầu năm, trái phiếu bất động sản đạt lãi suất bình quân khoảng 10,01%. Trong 44 doanh nghiệp phát hành trái phiếu thì chỉ có 4 đơn vị đưa ra mức lãi suất dưới 8% và nếu trừ đi các đợt huy động vốn này thì lãi suất phát hành sẽ là 10,3%. Trong khi mức lãi suất trung bình của các ngân hàng đưa ra chỉ nằm ở mức 6,72% năm nhưng vẫn đạt tỷ lệ phát hành thành công cao nhất.
Dẫn lời của nhóm phân tích, báo cáo viết: "Bất động sản là lĩnh vực kinh doanh yêu cầu vốn lớn và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Rủi ro cao hơn nên lãi suất trái phiếu thuộc nhóm cao nhất cũng là điều dễ hiểu". Song, thực tế này lại đặt ra một điều rất đáng phân vân: Dù đưa ra mức lãi suất vô cùng hấp dẫn nhưng tại sao tỷ lệ thành công trong phát hành trái phiếu bất động sản lại thất bại thảm hại?
Đơn cử như Công ty TNHH An Quý Hưng - cổ đông đã thâu tóm Vinaconex trong đợt thoái vốn của SCIC, dù mức lãi suất được đưa ra cho đợt phát hành trái phiếu 2.000 tỷ đồng lên tới 12%/năm nhưng tỷ lệ thành công vẫn rất thấp.
Theo phân tích của một số chuyên gia, khẩu vị rủi ro của các khách hàng tiềm năng là lý do chính dẫn đến thực trạng trên, nhất là các định chế tài chính lớn, không phải cứ lãi suất cao là đổ vốn đầu tư.
Ông Bùi Nguyên Khoa - Trưởng nhóm vĩ mô Công ty chứng khoán BIDV (BSI) trong cuộc trao đổi với VnExpress đã nhận định, phát hành trái phiếu là một hướng đi khác của các doanh nghiệp địa ốc nhằm tìm kiếm nguồn vốn thay thế khi bị siết vốn kênh tín dụng.
Tuy nhiên, ông Quang cũng cho rằng, có thể kênh trái phiếu chỉ là biện pháp để "lách" việc kiểm soát dòng vốn. Bởi, những đợt phát hành trái phiếu đa phần đều được thực hiện bằng hình thức riêng lẻ với sự giới hạn về số lượng nhà đầu tư. Trên thực tế, những đơn vị trái phiếu phải có tiềm lực mạnh về tài chính như ngân hàng hay công ty chứng khoán.
Cũng theo thống kê của SSI, ngân hàng thương mại là đơn vị đã mua tới 20% trong tổng số 36.876 tỷ đồng trái phiếu bất động sản được phát hành thành công, gần 9% được mua bở các công ty chứng khoán, 60% còn lại chỉ có thông tin rất chung là được mua bởi các nhà đầu tư nội.
Bình luận về vấn đề này, một chuyên gia tài chính cho hay, không đơn giản chỉ vì lãi suất cao mà các ngân hàng hay công ty chứng khoán sẽ lụa chọn mua. "Các tổ chức mua và đơn vị phát hành thông thường có những mối quan hệ từ trước và họ hiểu về tổ chức phát hành cũng như mức độ rủi ro. Lãi suất cao giúp tăng tính hấp dẫn, nhưng không có nghĩa nó là tấm bùa giúp các đợt chào bán chắc chắn sẽ thành công", vị chuyên gia này nói.
(vnexpress)