Đoàn Thanh tra liên ngành đã phát hiện ra nhiều sai phạm khi chọn ngẫu nhiên 50 dự án nhà ở để rà soát, kiểm tra. Trong đó, có chủ đầu tư vi phạm “toàn diện” tiếp tục chây ì thực hiện biện pháp khắc phục theo đề nghị của cơ quan chức năng khiến Nhà nước thất thu ngân sách.
Chính vì vậy, trong khi doanh nghiệp vô tư thu lợi hàng trăm tỷ đồng thì UBND TP Hà Nội phải đau đầu tìm phương án giải quyết quyền lợi cho những khách hàng mua phải “hàng giả”.
Dự án Sakura Tower 47 Vũ Trọng Phụng vi phạm về trật tự xây dựng và PCCC.
Khách hàng trở thành "con tin"
Trong báo cáo gửi UBND TP Hà Nội, Đoàn Thanh tra liên ngành đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của 50 dự án được lựa chọn ngẫu nhiên để thanh tra liên quan đến vi phạm quy hoạch, sử dụng đất và trật tự xây dựng. Đáng chú ý, không ít dự án vi phạm nhiều lỗi cùng lúc vẫn được phép tồn tại nhiều năm.
Chẳng hạn, dự án chung cư số 143, ngõ 85 Hạ Đình (Thanh Xuân) do Tổng Công ty TN&MT Việt Nam và Công ty CP Đầu tư 135 làm chủ đầu tư đã tự ý xây tăng hàng chục căn hộ, xây 4 căn hộ thông tầng 20 lên 21, xây tầng 22 không có trong giấy phép xây dựng (GPXD). Mặt khác, khi chưa được phê duyệt nghiệm thu phòng cháy chữa cháy (PCCC), dự án này đã đi vào sử dụng.
Trong khi đó, Công ty Đầu tư phát triển đô thị và thiết bị vật tư Hà Nội 1 - chủ đầu tư dự án khu nhà ở kết hợp dịch vụ công cộng trên đường Nguyễn Tuân đã tự ý xây 2 tầng chung cư ngoài GPXD, đồng thời xây dựng sai giấy phép nhiều diện tích, cũng chưa nộp tiền sử dụng đất với phần diện tích sử dụng thêm ngoài diện tích trúng đấu giá và chưa được nghiệm thu PCCC.
Đối với dự án Skylight 125D Minh Khai (Hai Bà Trưng) của Tổng Cty Cơ khí xây dựng, đoàn Thanh tra liên ngành cho hay, chủ đầu tư đã tăng số lượng căn hộ các tầng và sử dụng tầng áp mái sai mục đích. Bên cạnh đó, chủ đầu tư cũng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính tiền chênh lệch giữa giá bán và giá thành xây dựng đối với quỹ nhà 20%.
Chủ đầu tư dự án khu nhà ở Mễ Trì, Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà số 68 bị “điểm danh” 4 vi phạm: Chưa nộp đủ tiền chênh lệch giữa giá thành và giá trị xây dựng đối với 46 căn thấp tầng theo số tiền tạm tính của cục thuế, tự điều chỉnh tăng số lượng căn hộ cao tầng, chưa được nghiệm thu tổng thể PCCC, tự ý bán 10 căn hộ cho Quỹ đầu tư phát triển khi chưa được UBND TP Hà Nội chấp thuận, chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng.
Tại dự án Sakura Tower 47 Vũ Trọng Phụng, chủ đầu tư xây tăng 2 tầng so với GPXD, chưa được nghiệm thu PCCC công trình đã được đưa vào sử dụng.
Khu chung cư và thương mại dịch vụ hỗn hợp Capitaland Hoàng Thành (Mộ Lao, Hà Đông) do Công ty TNHH Capitaland Hoàng Thành làm chủ đầu tư là một vi phạm điển hình khác. Chủ đầu tư bị kết luận chưa làm thủ tục xác định và nộp nghĩa vụ tài chính đối với số căn hộ được điều chỉnh tăng từ 992 lên 1.478 căn. Tại thời điểm thanh tra, doanh nghiệp chưa nộp phí xây dựng theo Kết luận 10660 do Sở Xây dựng ban hành vào tháng 12/2014.
Điều đáng nói là, những vi phạm của các doanh nghiệp nói trên đều diễn ra công khai, vi phạm có quy mô lớn nhưng chính quyền địa phương cũng như các đơn vị chức năng được giao nhiệm vụ giám sát đã không phát hiện và xử lý kịp thời, từ đó doanh nghiệp dễ dàng bán đi số căn hộ vi phạm. Hậu quả là, trong lúc chủ đầu tư ngồi thu lợi thì khách hàng mua những căn hộ vi phạm sẽ phải đánh cược số phận với giải pháp tháo gỡ của TP vì căn hộ vi phạm không được làm sổ đỏ. Chưa kể, người mua nhà đã bỏ “tiền tươi” mua căn hộ vi phạm buộc phải đóng vai như “con tin” cho doanh nghiệp được hợp pháp hóa diện tích vi phạm vì căn hộ đã vào ở thì không dễ cưỡng chế.
Không phải vi phạm nào cũng được cấp sổ đỏ
Để giải quyết quyền lợi cho khách hàng đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính ở các dự án vi phạm, trên cơ sở kết luận của Đoàn Thanh tra liên ngành, Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội cho biết sẽ đề nghị TP xem xét cấp sổ đỏ cho những căn hộ nằm trong danh sách vi phạm. Bàn về vấn đề này, theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội, ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chủ tịch UBND TP đã chỉ đạo là không bắt dân làm con tin cho các sai phạm của chủ đầu tư, do đó sau kết luận thanh tra, Sở sẽ báo cáo TP xem xét cấp sổ đỏ.
Song, cũng theo vị đại diện này, với các dự án có sai phạm mà đã được khuyến cáo trước, đã có kết luận thanh tra mà người dân vẫn vào mua thì cơ quan chức năng không thể chạy theo giải quyết cho người dân.
Nội dung Quyết định 1360 mới ban hành ngày 24/3/2017 nêu rõ, lãnh đạo TP Hà Nội chỉ đạo các cơ quan chức năng chỉ xét cấp sổ đỏ cho người mua nhà (trong danh sách các dự án vi phạm) đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính với chủ đầu tư tại các dự án nhà ở hoàn thành trước ngày 22/8/2013 và được Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Cảnh sát PCCC cho ý kiến đủ điều kiện đưa vào khai thác sử dụng. Có nghĩa là, với những khách hàng mua phải căn hộ nằm trong các hạng mục vi phạm sau ngày 22/8/2013 sẽ không nằm trong nhóm khách hàng được tháo gỡ vướng mắc về sổ đỏ.
Doanh nghiệp chây ì khắc phục sai phạm sẽ bị "cấm cửa"?
Đoàn Thanh tra liên ngành đề xuất TP Hà Nội áp dụng các biện pháp cứng rắn đối với các chủ đầu tư vi phạm, nhất là những doanh nghiệp nhiều lần chây ì không thực hiện biện pháp khắc phục theo chỉ đạo của cơ quan chức năng.
Cụ thể, đối với nhóm 38 dự án có sai phạm về quy hoạch và xây dựng, Đoàn Thanh tra liên ngành đề nghị giao Sở Xây dựng chủ trì cùng Sở Quy hoạch - Kiến trúc và các đơn vị xử phạt hành chính theo quy định về vi phạm trật tự xây dựng. Kể từ ngày UBND TP chỉ đạo phương án xử lý vi phạm chủ đầu tư chưa thực hiện, trong thời hạn 3 tháng, Sở Xây dựng chủ trì đề xuất phong tỏa tài khoản tại ngân hàng đối với chủ đầu tư, thu hồi quỹ nhà còn lại phục vụ việc xử lý, không giao đất thực hiện dự án trên địa bàn TP, thông báo trên phạm vi cả nước.
Trong khi đó, với nhóm dự án vi phạm còn lại, Đoàn Thanh tra liên ngành kiến nghị TP giao Cảnh sát PCCC, Sở Tài chính, Sở Tài nguyên - Môi trường xử lý nghiêm giống nhóm vi phạm về xây dựng - quy hoạch. Theo văn bản chỉ đạo việc xử lý các dự án vi phạm, ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội yêu cầu các chủ đầu tư vi phạm nghiêm túc chấp hành khắc phục các vi phạm đã được xem xét, kết luận. Nếu không thực hiện nghiêm chỉnh, chính quyền TP xem xét không cho phép thực hiện dự án tiếp theo trên địa bàn.
(Tiền phong Online)