Lĩnh vực bất động sản (BĐS) là một trong những thị trường quan trọng của nền kinh tế, liên quan trực tiếp tới một lượng tài sản cực lớn cả về tính chất, quy mô và giá trị. Trước những quan điểm tiêu cực gần đây về khối doanh nghiệp địa ốc, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho rằng, chúng ta cần có cái nhìn đa chiều đối với doanh nghiệp BĐS.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội, ông Nguyễn Đức Kiên.
Ông Kiên cho hay, tỷ trọng BĐS trong tổng số của cải xã hội ở các nước có khác nhau nhưng thường chiếm trên dưới 40% lượng của cải vật chất của mỗi nước. Đồng thời, những hoạt động liên quan đến BĐS chiếm 30% tổng hoạt động của nền kinh tế.
Thưa ông, tại sao lĩnh vực BĐS dường như vẫn chịu định kiến là “không tạo ra giá trị phát triển cho xã hội”?
Bất động sản là một trong 5 thị trường mà trong các kỳ Đại hội Đảng, chúng ta quán triệt phải xây dựng. Chúng ta đã ban hành Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Xây dựng… nhằm điều tiết lại thị trường địa ốc. Thực tế cho thấy, Việt Nam đã bước đầu hình thành thị trường BĐS với nhiều phân khúc.
Nhìn chung, hoạt động của thị trường BĐS đã có những đóng góp tương đối tích cực cho nền kinh tế, góp phần thay đổi diện mạo đô thị và từng bước đáp ứng được nhu cầu phát triển cũng như nhu cầu nhà ở của nhân dân.
Ông lý giải thế nào về quan điểm các doanh nghiệp BĐS làm nghèo đất nước?
Theo tôi, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực BĐS là một trong những thành tố chính góp phần tạo lên sự khởi sắc hay ảm đạm của ngành kinh tế quan trọng này.
Có khá nhiều doanh nhân trong số những người giàu nhất Việt Nam hiện nay hoạt động trong lĩnh vực BĐS. Vậy nhưng, không ít người cho rằng, những người kinh doanh BĐS cần ít cần trí tuệ, ít thực tài, ít mang lại giá trị hơn so với các ngành khác. Vậy ông nhìn nhận như thế nào về quan điểm này?
Chúng ta cần phải làm rõ tiêu chí đánh giá như thế nào thì mới có thể bình luận được. Nếu cứ nói suông mà không có cơ sở đánh giá thì là vô căn cứ.
Cá nhân tôi cho rằng, các doanh nhân thành công trong lĩnh vực BĐS là những người có tầm nhìn và tài giỏi, ít nhất hơn tôi là người được đào tạo cơ bản về lý thuyết.
Thưa ông, ông nghĩ thế nào về những luồng ý kiến cho rằng, sở dĩ doanh nghiệp kinh doanh địa ốc thành công là nhờ “chạy chọt, bôi trơn, quan hệ”…?
Nói một cách sòng phẳng thì cũng có những hiện tượng như vậy, tuy nhiên, các doanh nghiệp lớn tồn tại lâu dài được trên thị trường BĐS là bởi họ đã tạo lập uy tín rất tốt mà không phải ai cũng làm được. Những doanh nghiệp này đã tạo được niềm tin, có đủ cơ sở chắc chắn cho các dự án quan trọng.
Hiện nay, một trong những vấn đề bức xúc là có sự chênh lệch trong nguồn cung BĐS ở các phân khúc. Có ý kiến cho rằng, chỉ khi gặp khó khăn, doanh nghiệp địa ốc mới đầu tư vào phân khúc dành cho người có thu nhập thấp hơn?
Theo tôi, trong nền kinh tế thị trường hiện nay, các doanh nghiệp của các thành phần kinh tế hoạt động theo các nguyên tắc lợi nhuận chứ không phải theo ý muốn chủ quan của một số người hoặc là theo mô hình phi lợi nhuận.
Đã là doanh nghiệp thì phải bán được hàng, những doanh nghiệp BĐS càng lớn thì họ càng bám sát tiếng vọng thị trường. Vậy nên, khi cần thiết, họ sẽ chủ động chuyển hướng.
Do đó, khi bình luận về hoạt động của doanh nghiệp, chúng ta nên đánh giá xem trong phân khúc đấy, các yêu cầu của thị trường doanh nghiệp có đáp ứng được hay không và cần phân biệt rõ doanh nghiệp của các thành phần kinh tế khác với doanh nghiệp công ích hay doanh nghiệp cung ứng sản phẩm công ích thông qua đấu thầu.
Ở nhiều nước trên thế giới, họ phân biệt rõ doanh nghiệp đầu tư kinh doanh BĐS với doanh nghiệp do chính quyền lập ra để cung cấp nhà ở xã hội cho thuê. Mặt khác, họ cũng phân biệt rõ nhà nước có trách nhiệm đảm bảo quyền có chỗ ở của công dân và không đặt vấn đề nhà nước phải có trách nhiệm đáp ứng quyền sở hữu nhà ở của cá nhân.
(Vneconomy)