Hỏi: Bố tôi mất không để lại di chúc, hiện mẹ tôi muốn sang tên quyền sử dụng nhà ở do cha mẹ đứng tên cho hai con thì cần thực hiện những thủ tục, chi phí như thế nào?
Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở của gia đình tôi được cấp năm 2004, chúng tôi vẫn cùng hộ khẩu với bố mẹ. Rất mong nhận được sự tư vấn từ luật sư. Chân thành cảm ơn!
quynh_hoa888@...
Luật sư tư vấn:
Về việc chia di sản thừa kế, khoản 2 Điều 66 của Luật hôn nhân và gia đình đã quy định như sau:
"Điều 66. Giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết
2. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế. "
|
|
| Thủ tục, chi phí thực hiện sang tên quyền sở hữu nhà ở cho con. |
Như vậy, mẹ bạn sẽ được thừa hưởng một nửa ngôi nhà khi bố bạn mất, do đây là tài sản chung của hai người trong thời kỳ hôn nhân. Nửa còn lại của bố bạn sẽ chia theo đúng quy định của luật về thừa kế.
Bộ luật dân sự năm 2015 quy định quy định về việc phân chia thừa kế như sau:
"Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."
Như vậy, nửa ngôi nhà thuộc quyền sở hữu của bố bạn sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, gồm ông bà nội của bạn trong trường hợp họ còn sống, mẹ bạn và hai chị em bạn. Do đó, phải có sự từ chối phần di sản được hưởng từ các thành viên khác thuộc hàng thừa kế thứ nhất hoặc họ tặng cho phần đó cho hai chị em bạn thì mẹ bạn mới có quyền sang tên quyền sở hữu toàn bộ ngôi nhà đó cho các bạn. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản giữa các thành viên trong gia đình bạn cần được thực hiện tại văn phòng công chứng/ phòng công chứng được cấp phép hành nghề. Đây được xem là căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc chuyển quyền sở hữu ngôi nhà cho hai chị em bạn.
Về thủ tục đăng ký sang tên quyền sở hữu nhà ở
Để thực hiện thủ tục sang tên quyền sở hữu nhà ở, bạn cần nộp hồ sơ đăng ký biến động đất đai, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất/ chi nhánh đăng ký đất đai nơi có đất.
Tại Điều 9 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT (sửa đổi, bổ sung bởi Khoản 2 Điều 7 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT) đã quy định cụ thể về hồ sơ đăng ký biến động, gồm:
1. Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất (Mẫu số 09/ĐK);
2. Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (công chứng);
3. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản (công chứng);
4. Giấy chứng nhận đã cấp (bản gốc);
Về chi phí thực hiện sang tên quyền sử dụng nhà ở
Khoản 4, Điều 4 Luật thuế thu nhập cá nhân 2007 quy định, khoản thu nhập từ quà tặng là bất động sản giữa mẹ đẻ - con đẻ; thu nhập từ thừa kế là bất động sản giữa cha đẻ - con đẻ sẽ được miễn thuế. Do đó, chị em bạn hoàn toàn được miễn thuế thu nhập cá nhân khi nhận quà tặng của mẹ mình là quyền sở hữu ngôi nhà.
"Điều 4. Thu nhập được miễn thuế
4. Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau."
Còn về lệ phí trước bạ nhà, đất là quà tặng, thừa kế giữa cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ sẽ không thuộc trường hợp phải nộp lệ phí trước bạ theo quy định tại Điều 1 Thông tư 34/2013/TT-BTC về sửa đổi bổ sung một số điều của thông tư 124/ 2011/TT- BTC ngày 31/8/2011 của Bộ Tài chính.
Tuy nhiên, chị em bạn cần đóng một số các khoản chi phí liên quan như: Phí công chứng; phí đo vẽ địa chính; phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Luật sư Phạm Thị Bích Hảo
Giám đốc Công ty Luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội
(cafeland)