Huỷ hợp đồng giao dịch dân sự bị lừa dối

Hỏi: Vợ chồng tôi có 2 người con, con lớn tên L còn con nhỏ là H. Năm 2005, vợ tôi mất. Và để tạo điều kiện cho con lớn của mình thuận lợi trong việc kinh doanh, tôi và con nhỏ là H đã lập giấy thoả thuận đồng ý cho L quản lý một căn nhà mặt phố với 1 tầng trệt và 1 tầng lầu.

Sau đó, L đã nói rằng muốn quản lý được thì sẽ phải làm hợp đồng tặng cho nhà. Tôi đã đồng ý vì đơn giản nghĩ rằng con chỉ giữ nhà giúp mình. Tuy nhiên sau đó L đã đuổi em của nó và tôi ra khỏi nhà. Với trường hợp này, tôi có thể huỷ bỏ hợp đồng cho tặng nhà được hay không?

Nguyễn Thuận (quận Phú Nhuận, Tp. HCM)

Nếu một bên tham gia giao dịch dân sự bị đe doạ hoặc lừa dối thì sẽ có quyền
yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó trở thành vô hiệu. Ảnh minh họa

Trả lời:

Như pháp luật đã quy định, những người thuộc diện hưởng thừa kế sẽ có quyền lập biên bản thỏa thuận phân chia di sản. Ban đầu, ông và người con thứ 2 của mình là H làm giấy thỏa thuận để cho người con lớn là L được quản lý nhà thì quyền của L sẽ chỉ là quản lý ngôi nhà đó. Tuy nhiên khi ông đã lập hợp đồng tặng cho nhà thì cũng đồng nghĩa với việc ông đã chuyển quyền sở hữu của mình cho L, bởi thế L hoàn toàn có quyền quyết định đối với căn nhà này.

Việc sở hữu nhà và quản lý nhà là hai việc hoàn toàn khác nhau. Có thể L đã cố tình khiến ông cùng người con thứ hai của mình hiểu sai lệch về việc quản lý nhà cũng như chủ sở hữu nhà. Do vậy, ông đã bị mất quyền sở hữu và người con thứ 2 theo đó cũng mất luôn quyền thừa kế do bị lừa dối.

Theo Điều 132 Bộ Luật Dân sự 2005, trường hợp một bên tham gia giao dịch dân sự do bị đe doạ hoặc lừa dối thì sẽ có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.

Lừa dối trong giao dịch chính là một hành vi cố ý từ một bên hoặc của người thứ ba nhằm khiến cho bên kia hiểu sai lệch về tính chất cũng như chủ thể của đối tượng hay nội dung của giao dịch dân sự, nên đã xác lập giao dịch đó.

Vậy nên, trong trường hợp này, ông cùng người con thứ 2 nên làm đơn khởi kiện và yêu cầu toà án huỷ hợp đồng tặng cho nhà vì bị lừa dối.