Hỏi: Vào năm 1986, cha tôi là Dương Đức Ngòi có khai phá diện tích đất 4.950m2 tại xã Sơn Mỹ, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận. Đến năm 1998, ông đã cho tôi thửa đất này để canh tác (trồng lúa, khoai). Thửa đất này của tôi và các thửa đất của hơn 10 hộ khác đều chưa được cấp sổ đỏ song đã được chính quyền xã Sơn Mỹ chứng nhận nguồn gốc đất và chứng nhận không xảy ra tranh chấp.
Vào năm 2001, có 2 dự án nuôi trồng thủy sản của Công ty TNHH Ba Cúc và Công ty TNHH Hưng Long đã đến thực hiện dự án trên đất của tôi. Dự án của Công ty Hưng Long sử dụng 1.800m2 đất của tôi và họ cũng đã đền bù. Tuy nhiên, dự án của Công ty Ba Cúc sử dụng 3.150m2 đất của tôi nhưng vẫn chưa thực hiện đền bù.
Trong giai đoạn từ năm 2001-2005, dù dự án của Công ty Ba Cúc chưa thực hiện trên đất của tôi thế nhưng họ đã làm cho đất nhiễm mặn, không thể canh tác được (gây ra mức thiệt hại 2,5 triệu đồng/năm).
Dự án của Công ty Ba Cúc từ tháng 12/2005 đã thi công trên đất của tôi nhưng không hề nói gì về việc đền bù. Vậy tôi muốn hỏi, vì sao đất của tôi sử dụng ổn định, lâu dài nhưng khi triển khai dự án Công ty Ba Cúc lại không bồi thường cho tôi? Ai sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường cho tôi?
Dương Đức Tâm (huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận)
Trả lời:
Theo như quy định tại Khoản 3, Điều 50 Luật Đất đai 2003 quy định, cá nhân, hộ gia đình đang sử dụng đất có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì UBND xã nơi có đất xác nhận là người đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Theo như trình bày của ông và những tư liệu kèm theo, phần diện tích đất 4.950m2 gia đình ông đã được khai phá từ năm 1986 có đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ. Cũng do ông chưa yêu cầu hoặc UBND xã Sơn Mỹ chưa triển khai cấp sổ đỏ nên thửa đất này vẫn chưa được cấp sổ đỏ.
Theo Điều 8 Nghị định 197/ 2004/ NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất cũng đã nêu rõ rằng, đối với người bị Nhà nước thu hồi đất và có một trong các điều kiện sau đây thì sẽ được nhận bồi thường, đó là:
Cá nhân, hộ gia đình đang sử dụng đất không có những loại giấy tờ quy định tại Khoản 1, 2, 3 của Điều này, nhưng đất được sử dụng ổn định từ trước ngày 15/10/1993, nay được UBND cấp xã xác nhận cho là đất đó không có tranh chấp.
Vậy nên, khi Công ty Ba Cúc triển khai dự án trên thửa đất 3.150m2 của ông thì công ty này sẽ buộc phải thương lượng, bồi thường cho gia đình ông. Công ty Hưng Long đã thực hiện điều này. Việc bồi thường cho ông thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư, chính quyền địa phương xã Mỹ Sơn và ban bồi thường giải tỏa.
Luật gia Nguyễn Văn Khôi
(Sài Gòn đầu tư tài chính)