Có thể  thừa kế phần tài sản lẽ ra cha tôi được chia hay không?

Ông bà nội tôi có 3 người con, bao gồm bác, cha và cô tôi. Ông bà tôi có một ngôi nhà. Năm 1996 ông tôi mất và đến năm 2002 thì cha tôi qua đời.

Hiện còn lại bà nội, cô và bác tôi. Nếu tiến hành phân chia di sản, liệu mẹ và anh em tôi có thể được thừa kế phần tài sản mà lẽ ra cha tôi được chia hay không?

Nguyễn Văn Thanh (Tp.HCM)

Trả lời:

Theo quy định tại khoản 1, điều 675 Bộ luật dân sự, việc thừa kế theo pháp luật sẽ được áp dụng trong trường hợp di chúc không hợp pháp hoặc không có di chúc.

Cụ thể, những người thừa kế theo pháp luật hàng thứ nhất sẽ gồm có: vợ, chồng, cha - mẹ đẻ, cha - mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Vậy nên, nếu ông nội của anh mất mà không để lại di chúc thì cha của anh sẽ được thừa kế theo pháp luật phần nhà thuộc sở hữu của người ông (về nguyên tắc sẽ là một nửa trị giá nhà) trong căn nhà thuộc sở hữu của ông bà nội anh.

Nếu cha của anh mất mà vẫn chưa nhận được phần di sản này thì những người thừa kế hàng thứ nhất của cha anh (gồm có mẹ và các anh em của anh) sẽ được thừa hưởng phần di sản mà lẽ ra cha của anh có thể được hưởng nếu còn sống.

Cùng với đó, theo như hướng dẫn tại nghị quyết số 02 ngày 10/8/2004 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, với trường hợp trong thời hạn 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế mà những đồng thừa kế không xảy ra tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế, hoặc sau khi thời hạn 10 năm kết thúc, các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì phần di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế.

Trường hợp có tranh chấp và yêu cầu tòa án giải quyết thì sẽ không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà sẽ áp dụng những quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết.