Mặc dù tín dụng bất động (BĐS) sản tăng trưởng chưa đến mức đáng lo, tuy nhiên cách thức ngân hàng đứng sau doanh nghiệp BĐS đang cảnh báo nguy cơ cho vay theo kiểu “đâm lao phải theo lao”.
Tín dụng BĐS tăng gấp đôi dư nợ chung
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, tín dụng BĐS tăng 10,89% (tính đến cuối tháng 5/2015). Điều đó cho thấy, tín dụng BĐS đã tăng nhanh gấp đôi so với tăng trưởng dư nợ chung toàn hệ thống tín dụng toàn hệ thống tăng khoảng 5% vào cùng thời điểm).
Thị trường BĐS có dấu hiệu ấm lên là nguyên nhân khiến tín dụng BĐS tăng. Nửa đầu năm nay, giao dịch nhà ở tăng mạnh với trên 14.000 giao dịch. Dư nợ cho vay lĩnh vực này hiện đạt 330.000 tỷ đồng, con số đó tăng khoảng 70% so với thời điểm đầu năm 2012 (giai đoạn siết chặt tín dụng BĐS).
Vào cuối tuần qua, trao đổi với báo chí sau cuộc họp Tổ điều hành kinh tế vĩ mô, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho hay, tại cuộc họp Thống đốc NHNN đã giải thích về những lo ngại liên quan đến bong bóng BĐS có thể trở lại, trong bối cảnh vốn ngân hàng đổ vào lĩnh vực địa ốc tăng gấp đôi tốc độ tăng trưởng tín dụng cho toàn bộ nền kinh tế.
Tín dụng BĐS chưa tăng đến mức lo ngại và NNHN sẽ kiểm soát chặt chẽ
(Ảnh minh họa, nguồn: ebankplus)
Theo thông tin từ Bộ trưởng Bùi Quang Vinh: “NHNN giải thích, gần đây BĐS có nhiều khởi sắc, với các dự án được tiếp tục triển khai và khởi công mới nên vốn vào đây có tăng và thị trường có ấm lên, mặt khác, tiêu thụ sản phẩm BĐS có tăng nên lĩnh vực này hút vốn là tất yếu. Trong số vốn này không chỉ có vốn từ ngân hàng. Ngoài ra, việc tăng này nằm ở phân khúc nhà đầu tư bán trực tiếp tới người tiêu dùng mà không qua trung gian, do đó ngân hàng có thể kiểm soát dự án có sản phẩm. Vì thế sẽ hạn chế bong bóng BĐS và phát sinh nợ xấu”.
Được biết, trả lời câu hỏi của báo chí về hiện tượng tăng mạnh của tín dụng BĐS, bà Hồng cho rằng, tín dụng BĐS tăng chưa đến mức đáng lo ngại bởi tỷ trọng còn nhỏ (8,3% tổng dư nợ toàn hệ thống). Cùng đó, trong thời gian gần đây, tín dụng BĐS chủ yếu phục vụ nhu cầu thật như xây dựng hoàn thiện các khu xây dựng nhà ở bán và cho thuê và đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân, chứ không phải đầu tư vào kinh doanh BĐS.
"Đâm lao thì phải theo lao"
Trên thực tế, gần như 100% ngân hàng thương mại cổ phần đều tham gia cho vay mua nhà và tài trợ các dự án BĐS. Ở chiều ngược lại, phần đa doanh nghiệp đầu tư BĐS nào cũng có một ngân hàng đứng sau tài trợ vốn. Vì thế mà nhiều chuyên gia cảnh báo rằng, hiện nhiều ngân hàng đang phải cho vay theo kiểu “trót đâm lao thì phải theo lao”.
Liên quan đến vấn đề này, một thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia cho hay, không ít doanh nghiệp BĐS đang tồn tại chủ yếu dựa vào tín dụng ngân hàng, một khi ngân hàng ngừng bơm vốn thì doanh nghiệp có nguy cơ đổ vỡ. Vị này phân tích: "Nhiều ngân hàng trước đây trót cho doanh nghiệp BĐS vay thì nay phải đầu tư tiếp để hoàn thiện dự án dang dở hoặc xây dựng những dự án mới tính thanh khoản cao để vực doanh nghiệp dậy. Có thể nói đây là cách "nuôi nợ" để đòi nợ".
Đối với doanh nghiệp BĐS không vướng nợ xấu, ông Nguyễn Trí Hiếu (chuyên gia kinh tế) cho biết, cho vay BĐS luôn tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt là khi tín dụng tăng trưởng nóng kèm theo nguy cơ “bong bóng”. Ngân hàng cần lựa chọn kỹ phân khúc thị trường khi cho vay lĩnh vực này, TS. Hiếu cảnh báo.
Hiện cơ quan quản lý đang chỉ đạo đẩy mạnh xử lý nợ xấu BĐS và quản lý chặt dư nợ BĐS. Phó Giám đốc NHNN chi nhánh Tp.HCM ông Nguyễn Hoàng Minh khẳng định, các ngân hàng thương mại tại Tp.HCM phải hoàn thành xử lý 100% nợ xấu trong lĩnh vực BĐS từ nay tới cuối tháng 9/2015. Trường hợp doanh nghiệp có nợ xấu thì ngân hàng không được cho vay bất kỳ khoản nào, ngay cả khi có phương án đầu tư kinh doanh tốt, mang lại hiệu quả cao.
Theo bà Hồng, tuy tín dụng BĐS tăng không có sự đột biến, nhưng NHNN không chủ quan với diễn biến này và vẫn kiểm soát chặt chẽ.
Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cũng cảnh báo, mặc dù dòng tiền của ngân hàng và của xã hội vào BĐS tăng là tín hiệu tốt, tuy nhiên cũng phải cảnh giác với bong bóng BĐS.
Đó là lý do để Chính phủ yêu cầu kiểm soát chặt và thận trọng hơn nữa tín dụng BĐS.
(Báo Đầu tư Online)