Theo Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA), để phát triển nhà xã hội (NOXH) tại Tp.HCM, trước tiên cần sử dụng quỹ đất công từ nhà xưởng cần di dời, đất từ các nông trường, đất trích lập theo Luật Nhà ở, đất có từ quy hoạch đô thị vệ tinh và đất từ chính sách xã hội hóa nhà giá rẻ.
HoREA cho rằng, Tp.HCM có thể tận dụng nguồn lực là quỹ đất công rất lớn một cách hiệu quả, hợp lý để giải quyết bài toán NOXH, nhà giá rẻ cho người có thu nhập thấp tại đô thị đang quá tải.
Quỹ đất công từ các nông trường
Tại Tp.HCM, những địa điểm phù hợp để phát triển NOXH gồm nông trường Lê Minh Xuân, Phạm Văn Cội, Phạm Văn Hai (Bình Chánh), nông trường bò sữa (Củ Chi) do Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn quản lý hoặc nông trường Láng Le do UBND huyện Bình Chánh quản lý. Bên cạnh đó còn có nông trường Tam Tân do UBND huyện Củ Chi quản lý với tổng diện tích khoảng 8.685 ha. Chưa tính quỹ đất các nông trường ở huyện Cần Giờ cùng một số khu đất được quy hoạch đất dự trữ của TP đều có thể xem xét điều chỉnh quy hoạch để dành một phần quỹ đất phát triển NOXH.
Vậy nhưng, cần phải được đầu tư bổ sung rất lớn về hệ thống hạ tầng kỹ thuật tại các nông trường này, trước hết là đường giao thông, xe buýt, xe điện ngầm,.. mới có thể làm được NOXH. Mặt khác, cần phải đầu tư hệ thống hạ tầng xã hội như trường học, mẫu giáo, nhà trẻ, bệnh viện, dịch vụ, khu vui chơi giải trí, thể dục thể thao, phát triển các khu công nghiệp, qua tạo công ăn việc làm cho người dân.
Cần sử dụng hiệu quả, hợp lý quỹ đất công của Tp.HCM để để phát triển các dự
án NOXH, căn hộ giá rẻ phục vụ người dân đô thị. (Ảnh: Vũ Lê).
Quỹ đất công từ nhà xưởng sản xuất ô nhiễm
Trên địa bàn Tp.HCM, các nhà xưởng thuộc quản lý Nhà nước đang sản xuất nhưng gây ô nhiễm, cần phải di dời vào khu công nghiệp tại các huyện, quận không phải là nhỏ. Tp.HCM cần rà soát lại quỹ đất này tại các cơ quan nhà nước thuộc diện sắp xếp lại theo Quyết định 09. Bên cạnh đó còn có quỹ đất công của các doanh nghiệp nhà nước thực hiện chủ trương cổ phần hóa hoặc thoái vốn nhà nước hiện nay. Trường hợp các quỹ đất này được đấu thầu, đấu giá và có cơ chế thì có thể huy động được thêm một nguồn lực rất lớn để tạo quỹ đất phát triển NOXH của TP.
Quỹ đất công từ quy hoạch đô thị
Để kích thích phát triển đô thị, trong quá trình quy hoạch và hình thành các khu đô thị vệ tinh, khu công nghệ cao, khu công nghiệp, khu chế xuất, Tp.HCM có thể tận dụng quỹ đất công để phát triển NOXH. Cụ thể, đó là các Khu đô thị mới Nam Sài Gòn 2.965 ha, Khu đô thị cảng Hiệp Phước 3.600 ha, Khu đô thị công nghiệp Tây Bắc (Củ Chi) 6.000 ha, Khu chế xuất Tân Thuận 320 ha; Khu chế xuất Linh Trung I,II,III, 326 ha; Khu công nghệ cao 913 ha; Công viên phần mềm Quang Trung 43 ha...
Ngoài ra, Tp.HCM cũng đã chỉ đạo điều chỉnh quy hoạch các khu công nghệ cao, khu công nghiệp để có thể dành quỹ đất phát triển NOXH. Thực tế cho thấy, với các khu vực được quy hoạch đô thị mới, TP hoàn toàn có điều kiện để quy hoạch phát triển NOXH, nhà ở thương mại giá rẻ, tuy nhiên điều kiện là phải hỗ trợ phát triển hạ tầng kết nối đồng bộ.
Quỹ đất trích lập theo Luật Nhà ở
Theo quy định của Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản, tất cả các dự án nhà ở thương mại đều phải dành 20% quỹ đất kinh doanh để phát triển NOXH theo nhiều phương thức tùy vào quy mô. Chẳng hạn, đối với dự án từ 10 ha trở lên thì phải xây dựng NOXH tại dự án. Trong khi đó, đôi với dự án dưới 10 ha thì có thể lựa chọn phương thức xây dựng NOXH tại dự án hoặc hoán đổi bằng quỹ đất, quỹ NOXH ở vị trí khác hoặc quy đổi giá trị bằng tiền nộp vào ngân sách địa phương để phát triển loại hình nhà ở này.
Quỹ đất từ chính sách xã hội hóa nhà giá rẻ
Tp.HCM có thể huy động các doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH và xem đây như một nguồn lực tiềm năng để tạo lập quỹ đất cho các dự án nhà giá rẻ. Đã có những doanh nghiệp tư nhân đã đưa quỹ đất để phát triển các dự án NOXH trong thời gian qua. Ví dụ như Công ty Thủ Thiêm, Công ty Nam Long, Công ty Hoàng Quân,... Đáng chú ý nhất là các dự án NOXH cho thuê dài hạn của Công ty Lê Thành. Cùng với đó, Tp.HCM cũng ghi nhận hàng chục nghìn hộ gia đình, cá nhân đã đầu tư phát triển các khu phòng trọ, nhà trò (tuy đa số chưa đảm bảo chất lượng, thiếu dịch vụ, tiện ích) góp phần giải quyết được phần lớn nhu cầu thuê nhà của người lao động, công nhân, người nhập cư trên địa bàn TP.
(Vnexpress)