Các doanh nghiệp đều cho rằng, thủ tục cấp phép xây dựng dự án cứ kéo dài thêm một năm thì chi phí sẽ đội thêm 5% và khoản tiền này lại "dồn" lên giá bán, tạo gánh nặng cho người mua nhà.
Thực tế trên được các chuyên gia, đại diện doanh nghiệp nêu ra tại Hội thảo về Luật sửa đổi, bổ sung các luật về đầu tư, kinh doanh diễn ra vào ngày 11/8.
Tham dự hội thảo, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) đã nêu lên thực tế việc giá nhà hiện nay có sự chênh lệch quá lớn so với thu nhập của người dân. "Nếu ở các nước khác, bình quân giá nhà chỉ cao gấp hơn 5 lần thu nhập của người dân thì tại Việt Nam, con số này lên tới 22 - 25 lần. Đây là nghịch lý và cũng là bi kịch", Tiến sĩ Doanh nói.
Vị chuyên gia này cũng cảnh báo, trong 5 - 10 năm nữa, Việt Nam sẽ rơi vào tình trạng số người dân không có nhà sẽ tăng lên chóng mặt, trong khi quỹ đất, thu nhập có giới hạn… Việc này sẽ làm phát sinh hệ những lụy lớn về mặt xã hội như tranh chấp, chiếm dụng đất đai, nhà ở... Vì vậy, ông cho rằng cần phải làm rõ hiệu quả trong công tác quản lý Nhà nước trên cơ sở giảm thiểu đến mức thấp nhất chi phí, thời gian, thủ tục hành chính... đang đẩy giá nhà tăng cao.
Các doanh nghiệp cho rằng thủ tục cấp phép xây dựng, đầu tư dự án rườm rà đã khiến giá nhà tăng cao.
Lý giải cụ thể hơn về nghịch lý giá nhà so với thu nhập của người dân trong vai trò là "người trong cuộc", ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Đất Lành nhớ lại giai đoạn cách đây hơn 10 năm, các doanh nghiệp muốn xin giấy phép xây dựng hay đầu tư cho một dự án đều rất đơn giản. "Tuy nhiên, từ năm 2010 trở lại đây, thủ tục không những không được đơn giản hóa mà lại có chiều hướng phức tạp hơn khiến doanh nghiệp chật vật", ông Đực nhận xét.
Vị lãnh đạo doanh nghiệp này cũng bộc bạch, hiện các thủ tục nêu trên đang trói buộc doanh nghiệp, hệ quả cuối cùng sẽ là người dân, cụ thể là người mua nhà, phải gánh chịu các chi phí bị tăng lên. Theo tính toán của ông Đực, nếu thủ tục cấp phép đầu tư dự án, xây dựng cứ kéo dài thêm một năm thì doanh nghiệp sẽ chịu thêm 5% chi phí. “Những khoản chi phí tăng thêm này doanh nghiệp sẽ phải đưa vào giá bán nhà. Đây là một nghịch lý”. Hiện có nhiều thủ tục hành chính có thể cắt bỏ luôn, chuyển sang chế độ hậu kiểm như trước năm 2006. Việc này vừa giúp tháo gỡ những phiền hà cho doanh nghiệp, vừa bớt khổ cho người dân.
Thừa nhận đúng là còn tồn tại “nhóm lợi ích tại nhiều bộ, sở, ngành”, tuy nhiên, dưới góc độ người làm công tác nghiên cứu, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội lại có những chia sẻ riêng, lý giải việc doanh nghiệp BĐS buộc phải tăng giá bán nhà do chịu chi phí thủ tục quá cao.
“Doanh nghiệp BĐS là tầng lớp trung gian chứ không phải đứng về phía người tiêu dùng”, ông Kiên nói thẳng. Vì vậy, khi nghiên cứu sửa đổi bất cứ điều luật nào, đều phải nghiên cứu thực chất, đi tới cùng chứ không thể chỉ nhìn vào bề nổi. "Nhà nước phải điều tiết lợi nhuận chung, không thể chỉ nhắm mắt tập trung vào việc điều tiết cho một nhóm nào", ông Kiên nêu quan điểm.
Đồng ý với quan điểm quản lý Nhà nước cần phải hiệu quả, tuy nhiên Tiến sĩ Lê Đăng Doanh lại cho rằng, quản lý dù ở cấp nào cũng cần phải theo trình tự, không thể để xảy ra tình trạng doanh nghiệp bị "hành". Ông lưu ý rằng, khi đã chắp bút nghiên cứu sửa luật thì cần phải theo hướng phục vụ cho lợi ích chung và đề nghị nên cân nhắc, xem lại sự cần thiết của Luật Đầu tư.
Chia sẻ với nỗi băn khoăn và mong muốn "bao giờ cho tới ngày xưa" của ông Nguyễn Văn Đực, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng đương nhiệm của CIEM cũng cho rằng, bất kỳ chính sách nào có lợi cho doanh nghiệp, người dân thì cần phải khẩn trương sửa đổi ngay, không nên chờ đợi rồi mới “gom thành một thể”. Định hướng này được ông Cung đánh giá là phù hợp với tinh thần đổi mới, kiến tạo và quyết tâm xóa bỏ những rào cản mà Chính phủ nhiệm kỳ mới đang hướng tới.
(Vnexpress)