Dù mở bán suốt 3 năm nay, các dự án nhà ở xã hội (NOXH) có vị trí xa trung tâm chỉ giao dịch được một phần ba số căn hộ tại dự án.
Trong khi tại các dự án NOXH gần trung tâm, khách hàng xếp hàng nộp hồ sơ chờ xét duyệt, thậm chí còn sẵn sàng trả tiền chênh để có được suất mua thì các dự án xa trung tâm vẫn không hết ế dù mở bán nhiều năm nay.
Dự án NOXH thuộc xã Kim Chung (Hoài Đức, Hà Nội) do Công ty TNHH Bánh kẹo Thăng Long làm chủ đầu tư là một ví dụ điển hình cho tình trạng này. Dự án được hưởng hàng loạt ưu đãi như được miễn cả chục tỷ đồng tiền đất; miễn, giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp; được UBND cấp tỉnh hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật… Đồng thời, sau khi được thành phố chấp thuận chủ trương điều chỉnh từ dự án thương mại sang NOXH vào đầu năm 2013, các căn hộ tại dự án có giá bán hơn 14 triệu đồng/m2. Lúc bấy giờ, giá đất thổ cư ở khu vực xung quanh đó chỉ ở mức 12-15 triệu đồng/m2.
Sau gần 3 năm mở bán, dự án NOXH này vẫn đang tiếp nhận hồ sơ mua nhà đợt 4 với cả nghìn căn hộ chưa bán được. Tuy nhiên, danh sách người mua chủ đầu tư gửi lên Sở Xây dựng trong đợt mở bán thứ 3 cũng chỉ có 6 người đăng ký trong khi quy mô dự án gần 1.500 căn.
Dù đã mở bán vài năm nhưng số căn hộ bán được tại một số dự án NOXH vẫn rất ít.
(Ảnh minh họa)
Tương tự, một dự án NOXH khác tại Quốc Oai cũng nhận được hàng loạt ưu đãi như được trả lại tiền đất đã đóng trước đó, được miễn, giảm thuế VAT, được vay gói 30 nghìn tỷ đồng với lãi suất 5%… Thế nhưng, đến lần mở bán thứ 8 diễn ra gần đây với giá khoảng 10 triệu đồng/m2, lượng người đăng ký mua căn hộ vẫn rất thấp. Số liệu thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, sau khi dự án này bán đợt 7 vẫn còn tới 282 căn trên tổng số 432 căn hộ.
Do ế ẩm nên nhiều chủ đầu tư áp dụng mọi chính sách bán hàng hấp dẫn để thu hút khách mua. Ví dụ, một dự án tại Hà Đông, sau thời gian mở bán nhưng số hồ sơ ít đã tung ra chính sách hỗ trợ lãi suất 5% (bằng gói 30 nghìn tỷ đồng). Song, sự ưu đãi này cũng không cải thiện được tình hình bán hàng. Vào giữa năm 2016, trong đợt mở bán đầu tiên của dự án, chủ đầu tư tung ra 542 căn hộ nhưng chỉ có 3 hồ sơ mua được gửi lên Sở Xây dựng Hà Nội.
Trưởng phòng Phát triển nhà (Sở Xây dựng Hà Nội), ông Vũ Ngọc Đạm cho hay, với cách tính hiện nay, chủ đầu tư xây dựng NOXH được hưởng 10% lợi nhuận nhưng được ưu đãi tiền thuế, đất. Với nhu cầu nhà ở cao cùng những những chính sách ưu đãi nên dù lợi nhuận thấp hơn nhà ở thương mại nhưng nhiều chủ đầu tư vẫn thích làm NOXH. TP Hà Nội hiện có 5 dự án NOXH được chuyển đổi từ nhà ở thương mại.
Theo Phó giám đốc Công ty Địa ốc Đất lành, ông Nguyễn Văn Đực, cần phải thay đổi phương thức đầu tư NOXH hoàn toàn theo cơ chế thị trường để tăng nhanh nguồn cung nhà ở cho người thu nhập thấp. Nhà nước nên xóa bỏ các ưu đãi cho chủ đầu tư hiện nay, thay vào đó chỉ tập trung hỗ trợ trực tiếp cho người mua nhà.
Ông Đực cho rằng :"Khi đó, doanh nghiệp thực hiện đầu tư dự án NOXH giống như nhà ở thương mại nhưng phải dành tỷ lệ 20-50% tùy theo từng dự án để xây nhà ở giá rẻ với diện tích từ 25m2 - 45m2/căn hộ, sử dụng vật liệu thông thường, chất lượng đảm bảo, an toàn cho người sử dụng".
Trong khi đó, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường, GS.Đặng Hùng Võ nhận định, nếu không giải quyết tốt vấn đề quỹ đất thì tình trạng thiếu hụt nhà ở cho người nghèo sẽ còn kéo dài. Thực tế cho thấy, các dự án NOXH gần trung tâm dù giá cao hơn nhưng vẫn nhiều người mua còn các dự án ở ngoại thành, hạ tầng, giao thông không thuận lợi thì dù có bán giá thấp cũng sẽ vẫn ế.
Chuyên gia này cho biết: “Đã có quy định các dự án phát triển nhà ở thương mại rộng hơn 10 ha phải dành 20% quỹ đất làm NOXH. Vậy nhưng, phần lớn chủ đầu tư thực hiện chưa nghiêm hoặc tìm mọi cách trì hoãn, cơ quan quản lý cũng chưa có chế tài nên không hiệu quả". Vậy nên, theo ông Võ, nhiều chủ đầu tư khi đã xây xong phần nhà thương mại thì xin trả bằng tiền hoặc dành phần đất chưa giải phóng xong mặt bằng, khu đất xấu nhất để xây NOXH.
(Vnexpress)